ایران بهعنوان سومین تولیدکننده بزرگ گاز، با مشکلاتی در صادرات به عراق و ترکیه مواجه است. کمبود گاز و مصرف غیربهینه، سالانه ۱۵ تا ۲۰ میلیارد دلار زیان میآورد. نیاز به بازنگری در سیاستهای انرژی و بهینهسازی مصرف برای بهبود اقتصادی ضروری است.
به نقل از خبرگزاری تحلیل بازار، در شرایطی که ایران بهعنوان سومین تولیدکننده بزرگ گاز در جهان شناخته میشود، مشکلاتی در صادرات این منبع ارزشمند به مشتریان اصلی خود، عراق و ترکیه، وجود دارد. احسان حسینی، کارشناس انرژی، در تحلیل وضعیت کنونی، به ناترازی انرژی در فصل زمستان اشاره میکند و هشدار میدهد که این کشور با کمبود روزانه ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلیون متر مکعب گاز مواجه است. این کمبود میتواند تا سال ۱۴۰۶ به ۳۷۳ میلیون متر مکعب در روز افزایش یابد. این وضعیت نه تنها بر صادرات گاز تأثیر منفی میگذارد، بلکه بهطور مستقیم به اقتصاد کشور آسیب میزند.
حسینی با تأکید بر اینکه مشکل اصلی در مصرف غیربهینه و قیمتگذاری نادرست گاز نهفته است، بیان میکند که عدمالنفع ناشی از این ناترازی و کمبود، سالانه بین ۱۵ تا ۲۰ میلیارد دلار برآورد میشود. این رقم معادل از دست دادن نیمی از درآمد نفتی کشور است. با وجود تولید سالانه حدود ۲۵۰ میلیارد متر مکعب گاز، ایران نتوانسته است جایگاه مؤثری در بازارهای جهانی و حتی منطقهای به دست آورد. این مسئله نشاندهنده نیاز مبرم به بازنگری در سیاستهای مصرف و توزیع گاز است.
در حالی که ایران از نظر تولید گاز در جایگاه برتری قرار دارد، عدم حضور مؤثر در بازارهای جهانی و منطقهای نشاندهنده ضعف در استراتژیهای صادراتی و مدیریتی است. برای بهبود این وضعیت، تأسیس سازمانی برای بهینهسازی مصرف انرژی و اصلاح ساختارهای قیمتگذاری میتواند راهگشا باشد. این اقدام نه تنها به بهبود وضعیت اقتصادی کشور کمک میکند، بلکه میتواند به افزایش درآمدهای حاصل از صادرات گاز نیز منجر شود.
در نهایت، به نظر میرسد که ایران برای بهرهبرداری کامل از ظرفیتهای گازی خود، نیازمند تغییرات اساسی در سیاستهای انرژی است. این تغییرات میتواند شامل بهینهسازی مصرف داخلی، اصلاح قیمتگذاری و توسعه زیرساختهای صادراتی باشد. با این رویکرد، ایران میتواند جایگاه خود را در بازارهای جهانی و منطقهای تقویت کرده و از پتانسیلهای اقتصادی خود بهرهبرداری کاملتری داشته باشد.
