بحران اقتصادی و مهاجرت ناشی از خشکی دریاچه ارومیه

به نقل از خبرگزاری دنیای اقتصاد، دریاچه ارومیه، که زمانی به‌عنوان یکی از منابع طبیعی و اقتصادی ارزشمند در غرب فلات ایران شناخته می‌شد، اکنون به بیابانی شور تبدیل شده است. این تغییرات زیست‌محیطی نه تنها چشم‌انداز طبیعی منطقه را دگرگون کرده، بلکه پیامدهای اقتصادی و اجتماعی گسترده‌ای به همراه داشته است. کریستال‌های نمک که همچون الماس می‌درخشند، نمادی از فروپاشی یک اکوسیستم هستند که زمانی به‌عنوان منبعی حیاتی برای کشاورزی و معیشت مردم منطقه عمل می‌کرد.

در سال‌های اخیر، کارشناسان بارها درباره اهمیت حفظ دریاچه ارومیه هشدار داده‌اند، اما توسعه بی‌رویه و ساخت سدها بر روی آبریزهای آن، به همراه حفر ۷۰ هزار چاه غیرمجاز، به کاهش شدید منابع آبی منجر شده است. در حالی که فعالان محیط‌زیست نسبت به پیامدهای این اقدامات هشدار داده‌اند، سیاست‌های توسعه‌ای نادرست همچنان ادامه یافته است. این سیاست‌ها نه تنها به خشکی دریاچه انجامیده، بلکه به بیکاری و فقر در منطقه دامن زده است.

رسانه‌ها و کارشناسان اقتصادی بارها از عدم اصلاح روش‌های کشاورزی منسوخ و بی‌توجهی به طرح‌های آمایش سرزمینی انتقاد کرده‌اند. این بی‌توجهی به‌وضوح نشان می‌دهد که توسعه بی‌حساب کشاورزی سنتی و عدم مدیریت منابع آبی، در نهایت به مرگ دریاچه و نابودی اقتصاد محلی منجر شده است. در نتیجه، مهاجرت اجباری ساکنان مناطق مجاور دریاچه که اکنون به شوره‌زار تبدیل شده، به یک واقعیت تلخ تبدیل شده است.

با توجه به شرایط کنونی، پیش‌بینی می‌شود که اگر تدابیر فوری و کارآمدی برای احیای دریاچه و مدیریت منابع آبی اتخاذ نشود، روند مهاجرت و بیکاری در منطقه تشدید خواهد شد. این امر می‌تواند به بحران‌های اقتصادی و اجتماعی گسترده‌تری در سطح ملی منجر شود. لذا ضروری است که سیاست‌گذاران با بهره‌گیری از تحلیل‌های کارشناسی و شواهد علمی، به‌سرعت اقدام به اصلاح سیاست‌های نادرست و اجرای طرح‌های پایدار کنند.

در نهایت، برای جلوگیری از تشدید بحران‌های اقتصادی و اجتماعی ناشی از خشکی دریاچه ارومیه، نیازمند همکاری و هماهنگی همه‌جانبه بین دولت، بخش خصوصی و جامعه مدنی هستیم. تنها از طریق این هم‌افزایی می‌توان به احیای دریاچه و بهبود شرایط اقتصادی و اجتماعی منطقه امیدوار بود.