هوش مصنوعی؛ نیروی محرک نوآوری در انرژی پاک

به نقل از خبرگزاری عصر اقتصاد، در عصر حاضر، هوش مصنوعی به‌عنوان یک نیروی محرک در تحول صنعت انرژی پاک شناخته می‌شود. در بریتانیا، شرکت DeepMind از سال ۱۳۹۷ با بهره‌گیری از الگوریتم‌های یادگیری عمیق موفق به پیش‌بینی تولید ۷۰۰ مگاوات انرژی از مزارع بادی شده و دقت پیش‌بینی‌ها را به‌طور چشمگیری، تا ۲۰ درصد، افزایش داده است. این پیشرفت منجر به ایجاد ارزش اقتصادی سالانه‌ای معادل با ۲۵ میلیون دلار شده است. الگوریتم‌های مذکور قادرند الگوهای پیچیده باد را در بازه زمانی ۳۶ ساعته تحلیل کنند، امری که از توان مدل‌های سنتی هواشناسی خارج است.

در ایران نیز، شرکت دانش‌بنیان «نقشینه انرژی» با همکاری دانشگاه صنعتی شریف، مدلی مشابه برای مزارع خورشیدی کاشان توسعه داده است. این مدل با تحلیل تصاویر ماهواره‌ای ابرها و داده‌های حسگرهای زمینی، توانسته است تولید لحظه‌ای پنل‌های خورشیدی را با دقت بالا پیش‌بینی کند. بر اساس اظهارات مدیر پروژه، هر مگاوات ساعت پیش‌بینی دقیق می‌تواند معادل ۴۵۰ هزار تومان صرفه‌جویی در هزینه‌های بالانس شبکه به همراه داشته باشد. این پیش‌بینی‌ها تنها به تولید محدود نمی‌شوند و مدیریت مصرف انرژی را نیز شامل می‌شوند.

در ایالت کالیفرنیا، شرکت AutoGrid با اتصال ۵۰ هزار دستگاه ذخیره‌سازی خانگی به یک نیروگاه مجازی ۱۰۰ مگاواتی، در ساعات اوج مصرف، تخلیه هماهنگ باتری‌های تسلا پاوروال را انجام می‌دهد و از بروز خاموشی‌های گسترده جلوگیری می‌کند. این رویکرد در طرح آزمایشی «شبکه هوشمند قم» نیز با سرمایه‌گذاری‌های مشابه در حال اجراست و نشان‌دهنده توانایی هوش مصنوعی در بهینه‌سازی شبکه‌های انرژی است.

در نهایت، این پیشرفت‌ها نشان‌دهنده نقش کلیدی هوش مصنوعی در بهبود کارایی و پایداری سیستم‌های انرژی پاک است. با توجه به روند رو به رشد تقاضای جهانی برای انرژی‌های تجدیدپذیر، پیش‌بینی می‌شود که هوش مصنوعی همچنان به‌عنوان یک ابزار استراتژیک در دستیابی به اهداف زیست‌محیطی و اقتصادی ایفای نقش کند. این نوآوری‌ها نه تنها به کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری کمک می‌کنند، بلکه به ایجاد زیرساخت‌های پایدارتر و مقاوم‌تر در برابر تغییرات اقلیمی نیز منجر می‌شوند.