بحران آب ایران؛ چالشهای انسانی و اقلیمی در مسیر مدیریت منابع

بحران آب در ایران به مرحله بحرانی رسیده و ۶۷ درصد از ظرفیت سدها خالی است. ۸۰ درصد این بحران ناشی از خطاهای انسانی مانند مدیریت نادرست منابع و سیاستهای ناکارآمد سدسازی است. اصلاحات فوری در مدیریت منابع و الگوهای مصرف ضروری است.
به نقل از خبرگزاری اقتصاد نیوز، بحران آب در ایران به مرحلهای بحرانی رسیده است، جایی که ذخایر آبی کشور بهطور بیسابقهای کاهش یافته و نزدیک به ۶۷ درصد از ظرفیت مخازن سدها خالی است. بر اساس گزارشهای رسمی، کاهش چشمگیر بارندگی در سال آبی جاری نسبت به سال گذشته، تأثیر مستقیمی بر ورودی سدهای کشور گذاشته است. از حدود ۲۰۰ سد فعال، ۱۹ سد بزرگ در آستانه خشک شدن کامل قرار دارند، بهطوریکه حجم آب ذخیرهشده در آنها به کمتر از ۵ درصد ظرفیت رسیده است. این سدها، که عمدتاً در استانهای خشک و پرجمعیت قرار دارند، نقشی حیاتی در تأمین آب شرب و کشاورزی ایفا میکنند.
استانهای تهران، خراسان رضوی، فارس، کرمان و سیستان و بلوچستان بیشترین تنش آبی را تجربه میکنند. در بسیاری از مناطق شهری و روستایی، قطعیهای مکرر آب به پدیدهای روزمره تبدیل شده و نارضایتی گستردهای در میان مردم ایجاد کرده است. کارشناسان معتقدند که ۸۰ درصد از بحران آب ایران نتیجه خطاهای انسانی است و نه تغییرات اقلیمی. این خطاها شامل مدیریت نادرست منابع آبی، سیاستهای ناکارآمد سدسازی و الگوهای مصرف نامناسب است که نیازمند اصلاحات فوری و جدی هستند.
با توجه به این شرایط، پیشبینی میشود که اگر اصلاحات لازم در مدیریت منابع و سیاستهای آبی انجام نشود، کشور با بحران پایدار و ساختاری مواجه خواهد شد. این بحران نه تنها تهدیدی برای امنیت آبی کشور است، بلکه میتواند پیامدهای اقتصادی و اجتماعی گستردهتری نیز به همراه داشته باشد. بهمنظور جلوگیری از تشدید بحران، اتخاذ رویکردهای نوین و پایدار در مدیریت منابع آبی و تغییر در الگوهای مصرف ضروری است.
در پایان، با توجه به چالشهای پیشرو، ضروری است که دولت و نهادهای مرتبط با مدیریت منابع آبی، با همکاری کارشناسان و متخصصان، راهکارهای عملی و علمی را برای مقابله با این بحران تدوین و اجرا کنند. تنها با اتخاذ سیاستهای صحیح و پایدار میتوان از تکرار چنین بحرانهایی در آینده جلوگیری کرد و امنیت آبی کشور را تضمین نمود.




