اقدام بانک مرکزی در محدودیت خرید و نگهداری تتر، تکرار اشتباهات گذشته در سرکوب تقاضا است که به تشدید بحران و تقویت بازار سیاه منجر میشود. این سیاستها به جای ثبات، بیاعتمادی و خروج سرمایه را افزایش میدهند و نیازمند راهحلهای پایدارتر هستند.
به نقل از خبرگزاری اقتصاد نیوز، اقدام اخیر بانک مرکزی در تعیین سقف خرید ۵۰۰۰ تتر و حق نگهداری ۱۰ هزار تتر، به ظاهر تلاشی برای مدیریت تنشهای اقتصادی پس از شوکهایی نظیر مکانیسم ماشه است. اما در واقعیت، این سیاست چیزی جز تکرار اشتباهات گذشته در سرکوب تقاضا نیست؛ اشتباهی که نه تنها محکوم به شکست است، بلکه حق مسلم مردم و فعالان اقتصادی برای حفاظت از داراییهایشان در برابر تورم را نیز نقض میکند. این تصمیم، فراتر از یک خطای محاسباتی ساده، به منزله دعوت به تخلف و تقویت بازار سیاه است.
تجربههای اقتصادی ایران در دهههای گذشته نشان داده است که هرگونه تلاش برای سرکوب یا سهمیهبندی تقاضای ارزی، تنها به تشدید بحران منجر شده است. اکنون، تتر به عنوان آخرین قربانی این سیاستهای ناکارآمد مطرح میشود. تجربههای پیشین، نظیر تلاش برای تثبیت دستوری نرخ ارز، به وضوح نشان دادهاند که چنین سیاستهایی تنها به انباشت تقاضا و ایجاد شرایطی شبیه به “فنر فشرده” منجر میشوند. در نهایت، با اولین نشانههای بحران، این فنر رها شده و جهشهای ارزی بزرگی را به همراه دارد.
در شرایط کنونی، محدودیتهای وضع شده نه تنها به کاهش تقاضا منجر نخواهد شد، بلکه به خروج سرمایه به کشورهای منطقه و تقویت بازارهای غیررسمی دامن میزند. این سیاستها، به جای ایجاد ثبات، به بیاعتمادی بیشتر در بازارهای مالی و اقتصادی منجر میشوند و در نهایت، اقتصاد کشور را در معرض آسیبهای بیشتری قرار میدهند. در چنین شرایطی، ضروری است که سیاستگذاران با نگاهی دقیقتر به تجربیات گذشته و تحلیل علمی و دقیق از وضعیت کنونی، به جای اعمال محدودیتهای ناکارآمد، به دنبال راهحلهای پایدار و موثر باشند.
