مواد معدنی حیاتی، بهویژه زمینهای کمیاب، در استراتژیهای امنیت ملی و رقابت میان قدرتهای بزرگ نقش کلیدی دارند. آفریقا با ذخایر غنی خود میتواند به یکی از بازیگران اصلی اقتصاد جهانی تبدیل شود و رشد و توسعه اجتماعی را تسریع بخشد.
به نقل از خبرگزاری تجارت نیوز، در دنیای امروز، مواد معدنی حیاتی بهویژه زمینهای کمیاب، به عناصر کلیدی در استراتژیهای امنیت ملی تبدیل شدهاند و نقشی محوری در رقابت میان قدرتهای بزرگ، ایالات متحده و چین، ایفا میکنند. پیشبینیها حاکی از آن است که تقاضا برای موادی همچون لیتیوم تا سال ۱۴۲۹ خورشیدی با رشدی چشمگیر تا ۱۵۰۰ درصد افزایش خواهد یافت. این امر فرصتی بینظیر برای آفریقا فراهم میآورد تا جایگاه خود را بهعنوان یکی از محرکان اصلی اقتصاد جهانی آینده بازیابد و به رشد و توسعه اجتماعی در سراسر این قاره شتاب بخشد.
مواد معدنی حیاتی برای تولید تراشههای کامپیوتری و دیگر فناوریهای پیشرفته، از جمله سیستمهای تسلیحاتی و انتقال سبز، ضروری هستند. آفریقا با در اختیار داشتن یکسوم از ذخایر شناختهشده جهانی، از جمله ۸۰ درصد از پلاتین و کروم، ۴۷ درصد از کبالت و ۲۱ درصد از گرافیت، نقشی بیبدیل در این عرصه ایفا میکند. همچنین ذخایر قابل توجهی از مواد نادر مانند موناژیت و اسکاندیم در نیجریه و دیگر مناطق آفریقا نهفته است که میتواند بهعنوان اهرمی قدرتمند در این رقابت جهانی عمل کند.
در حال حاضر، چین کنترل نیمی از ذخایر شناختهشده مواد معدنی نادر را در اختیار دارد، و این امر ایالات متحده را بر آن داشته تا موقعیت خود را در زنجیره تأمین این مواد تقویت کند. رقابت میان این دو قدرت اقتصادی برای دسترسی به منابع آفریقا، نه تنها بر اقتصاد جهانی بلکه بر آینده فناوری و امنیت ملی نیز تأثیرگذار خواهد بود. با توجه به این تحولات، آفریقا میتواند با مدیریت هوشمندانه منابع خود، به یکی از بازیگران اصلی در تعیین مسیر آینده اقتصاد جهانی تبدیل شود.
در نهایت، این رقابت جهانی بر سر منابع معدنی حیاتی، نشاندهنده اهمیت استراتژیک آفریقا در معادلات اقتصادی و سیاسی جهان است. با بهرهبرداری بهینه از این منابع، قاره سیاه میتواند بهعنوان یکی از مراکز اصلی رشد و توسعه جهانی در دهههای آتی مطرح شود.
