چالشهای ساختاری تجارت ایران؛ راهی به سوی اصلاحات بنیادین

فضای تجاری ایران با چالشهای عدم قطعیت و سیاستهای ارزی ناکارآمد مواجه است که برنامهریزی بلندمدت را دشوار کرده است. اصلاحات بنیادین و سیاستهای پایدار برای ایجاد محیط تجاری شفاف و قابل پیشبینی ضروری است تا به رشد و توسعه بلندمدت کمک کند.
به نقل از خبرگزاری اقتصاد آنلاین، فضای تجاری ایران در حال حاضر بیش از آنکه یک عرصه اقتصادی پایدار و قابل پیشبینی باشد، به میدان نبردی برای بقا در برابر عدم قطعیتهای متعدد تبدیل شده است. فعالان اقتصادی، از بازرگانان تا تولیدکنندگان، در میان سیاستهای ارزی ناکارآمد و بوروکراسی فلجکننده تخصیص ارز گرفتار آمدهاند. این وضعیت، همراه با قوانینی که بهطور ناگهانی و بدون پیشبینی وضع میشوند، هرگونه برنامهریزی بلندمدت را به چالشی جدی تبدیل کرده است. مقاله حاضر با تکیه بر تجربیات واقعی فعالان این حوزه، به بررسی عمیق این چالشها پرداخته و بر لزوم اصلاحات بنیادین برای بقای تولید و تجارت در کشور تأکید میکند.
یکی از اهداف کلیدی سیاستگذاران در مقطعی، حرکت به سمت «تکنرخی شدن ارز» بود. این سیاست با هدف حذف اقتصاد دستوری و نزدیک شدن به بازار آزاد طراحی شده بود تا از طریق ایجاد مکانیزمی شفاف، واردکنندگان و صادرکنندگان بتوانند بدون مداخله مستقیم بانک مرکزی، با نرخی توافقی و نزدیک به بازار آزاد به تبادل ارز بپردازند. اما این سیاست که میتوانست به واقعیسازی نرخ ارز واردات کمک کند، در همان مراحل اولیه متوقف شد. جهش نرخ ارز در دیماه ۱۴۰۳ نشان از ناپایداری این سیاست داشت، اما پس از آن، نرخ به صورت دستوری ثابت نگه داشته شد، که این امر خود به چالشهای بیشتری دامن زد.
در شرایط کنونی، برای دستیابی به ثبات اقتصادی و تجاری، نیاز به اصلاحات ساختاری و سیاستهای پایدار بیش از پیش احساس میشود. تحلیلگران اقتصادی بر این باورند که ایجاد یک محیط تجاری شفاف و قابل پیشبینی، نه تنها به بهبود وضعیت فعلی کمک میکند، بلکه میتواند زمینهساز رشد و توسعه بلندمدت در کشور باشد. با توجه به شاخصهای اقتصادی و روندهای جاری، پیشبینی میشود که بدون تغییرات اساسی در سیاستهای ارزی و تجاری، چالشهای کنونی همچنان ادامه یابد.
در پایان، ضروری است که سیاستگذاران با درک عمیق از مشکلات موجود و با بهرهگیری از تجربیات گذشته، به تدوین و اجرای سیاستهایی بپردازند که نه تنها به رفع چالشهای کنونی کمک کند، بلکه به تقویت زیرساختهای اقتصادی و تجاری کشور نیز منجر شود. تنها از این طریق میتوان به آیندهای پایدار و امیدوارکننده برای تجارت ایران دست یافت.




