پیشنهاد بنیاد دفاع از دموکراسیها برای توقیف نفتکشهای ایرانی توسط دولت ترامپ، تحریمها را تشدید و مرز بین اقدامات اقتصادی و زور را مخدوش میکند. این رویکرد میتواند به تقویت روابط ایران با قدرتهای شرقی و تغییرات در نظم بینالمللی منجر شود.
به نقل از خبرگزاری تحلیل بازار، پیشنهاد اخیر بنیاد دفاع از دموکراسیها به دولت دونالد ترامپ برای اعمال الگوی توقیف و مصادره نفتکشهای ونزوئلا بر نفتکشهای ایرانی، تحولی اساسی در ابزارهای فشار ایالات متحده به شمار میآید. این رویکرد نه تنها تحریمها را تشدید میکند، بلکه ماهیت آنها را به کنشی قهری و فرامرزی تبدیل میسازد که بهطور جدی مرز میان اقدامات اقتصادی و اعمال زور را در نظام بینالملل مخدوش میکند. این سیاست، بیش از آنکه نمادی از قدرت باشد، نشانهای از اضطراب هژمونیک است که به تسریع گذار به نظمی چندقطبی کمک میکند.
در این میان، عبور از چارچوب حقوق بینالملل و تضعیف آزادی کشتیرانی، چالشهای جدی برای تجارت جهانی ایجاد میکند. بر اساس حقوق بینالملل دریاها، آزادی کشتیرانی و مصونیت نسبی کشتیهای تجاری از اصول بنیادین تجارت جهانی به شمار میروند. توقیف نفتکشها بدون مجوز شورای امنیت سازمان ملل یا رأی مرجع قضایی بینالمللی، میتواند به بیثباتی در بازارهای جهانی منجر شود و واکنشهای منفی از سوی قدرتهای بزرگ غیرغربی را برانگیزد.
از منظر رفتار احتمالی ایران، این رویکرد میتواند به تقویت روابط تهران با قدرتهای شرقی و افزایش همکاریهای اقتصادی و نظامی منجر شود. در حالی که ایران به دنبال راههایی برای دور زدن تحریمها و حفظ صادرات نفت خود است، این سیاستهای جدید ممکن است به تقویت محورهای جدید اقتصادی و سیاسی در سطح بینالمللی بیانجامد. در درازمدت، چنین اقداماتی میتواند به تغییرات ساختاری در نظم بینالمللی و کاهش نفوذ ایالات متحده منجر شود.
در نهایت، این پیشنهاد بنیاد دفاع از دموکراسیها، بهعنوان نقطه عطفی در سیاستهای ایالات متحده، میتواند پیامدهای گستردهای بر نظم بینالمللی داشته باشد. با توجه به تحولات اخیر، پیشبینی میشود که این رویکرد، به تسریع گذار به نظمی چندقطبی و تغییر در توازن قدرت جهانی منجر شود. در این میان، قدرتهای بزرگ غیرغربی ممکن است به دنبال تقویت همکاریهای چندجانبه و ایجاد ائتلافهای جدید برای مقابله با فشارهای اقتصادی و سیاسی ایالات متحده باشند.
