اقتصاد ایران با چالشهای ژئواکونومیک جدیدی مواجه شده است که به دلیل توافق TRIPP و ایجاد کریدور ۴۳ کیلومتری در ارمنستان، نقش ایران در ترانزیت منطقهای کاهش یافته است. این تغییرات میتواند به کاهش درآمدهای ارزی و نفوذ اقتصادی ایران منجر شود.
به نقل از خبرگزاری اقتصاد آنلاین، اقتصاد ایران در مواجهه با تحولات ژئواکونومیک منطقهای با چالشهای جدیدی روبرو شده است. در سالهای اخیر، تمرکز بر کوتاهترین مسیرهای جغرافیایی به عنوان مزیت رقابتی، ایران را در زمینه ترانزیت انرژی و کالا در منطقه قفقاز و حوزه خزر به حاشیه رانده است. توافق TRIPP با ایجاد کریدوری ۴۳ کیلومتری در جنوب ارمنستان تحت مدیریت کنسرسیومی آمریکایی، به مدت ۹۹ سال، ایران را از این معادله حذف کرده است. این تحول نه تنها بر جایگاه استراتژیک ایران تاثیر میگذارد، بلکه به طور مستقیم درآمدهای ارزی کشور را نیز هدف قرار داده است.
کریدور TRIPP که پیشتر به عنوان دالان زنگزور شناخته میشد، فراتر از یک پروژه جادهای ساده است. این کریدور به عنوان یک پلتفرم اقتصادی چندوجهی طراحی شده که میتواند سالانه ۵ تا ۱۰ میلیارد دلار درآمد بالقوه ترانزیت کالا را از ایران به سمت خود جذب کند. این تحول، با اتصال به کریدور میانی، مسیرهای جدیدی را برای تجارت بینالمللی باز میکند که میتواند به کاهش نقش ایران در ترانزیت منطقهای منجر شود. در حالی که ایران در گذشته بر کوتاهترین مسیرها تکیه کرده بود، اکنون امنیت، هزینه و تضمینهای حقوقی به عنوان عوامل کلیدی در انتخاب مسیرهای تجاری مطرح شدهاند.
با نزدیک شدن به زمستان ۱۴۰۴، ایران با هزینههای سنگینی مواجه خواهد شد، چرا که فرصتهای اقتصادی از دست رفته و تغییرات در مسیرهای ترانزیتی میتواند به کاهش درآمدهای ارزی و کاهش نفوذ اقتصادی کشور منجر شود. تحلیلگران اقتصادی بر این باورند که برای مقابله با این چالشها، ایران باید به بازنگری در استراتژیهای خود بپردازد و به دنبال ایجاد مسیرهای امن و پایدار برای تجارت بینالمللی باشد.
در نهایت، این تحولات نشاندهنده اهمیت استراتژیهای ژئواکونومیک در تعیین جایگاه اقتصادی کشورها در عرصه بینالمللی است. ایران باید با بهرهگیری از تحلیلهای دقیق اقتصادی و اتخاذ سیاستهای مناسب، به دنبال حفظ و تقویت جایگاه خود در بازارهای جهانی باشد. تنها با این رویکرد میتوان از فرصتهای جدید بهرهبرداری کرد و از چالشهای پیش رو عبور نمود.
