حملات پهپادی اوکراین به پالایشگاههای روسیه، صنعت نفت این کشور را به چالش کشیده و ظرفیت پالایش را کاهش داده است. این حملات نشاندهنده تغییر در نوع جنگهای مدرن به حوزههای اقتصادی و انرژی است و میتواند به افزایش قیمتهای جهانی نفت منجر شود.
به نقل از خبرگزاری جهان صنعت نیوز، چهار سال پس از آغاز جنگ اوکراین، میدان نبرد به طرز چشمگیری از مرزهای سنتی ویرانشده به قلب صنعت نفت روسیه منتقل شده است. حملات پهپادی اوکراین به پالایشگاههای روسی، نه تنها به تأسیسات صنعتی آسیب رسانده، بلکه بنیانهای ژئوپلیتیکی قدرت انرژی مسکو را نیز به چالش کشیده است. آنچه در نگاه اول به عنوان یک درگیری بر سر زیرساختهای صنعتی به نظر میرسد، در حقیقت نبردی بر سر قدرت، ثبات و مشروعیت اقتصادی روسیه است.
برای مدتها این باور وجود داشت که زیرساختهای انرژی روسیه به دلیل وسعت جغرافیایی و فاصله از خطوط مقدم، از هرگونه آسیب مصون هستند. اما از تابستان ۱۴۰۴، اوکراین جبههای تازه گشود و با حملات هدفمند به پالایشگاهها و خطوط انتقال نفت، به قلب صنعت روسیه نفوذ کرد. در کمتر از سه ماه، بیش از نیمی از ۳۸ پالایشگاه بزرگ روسیه هدف حملات قرار گرفتند. پهپادهای دوربرد اوکراینی توانستند تا هزار و سیصد کیلومتر در عمق خاک روسیه نفوذ کنند و تأسیسات حیاتی در مناطقی چون ریازان، ساراتوف و ولگوگراد را هدف قرار دهند. این حملات منجر به کاهش ظرفیت پالایش از حدود ۵.۴ میلیون بشکه در روز به نزدیک ۵ میلیون بشکه شد.
اهمیت واقعی این حملات در جای دیگری نهفته است. اوکراین با انتقال جنگ از سطح نظامی به سطح انرژی و اقتصاد سیاسی، توانسته است ضربهای راهبردی به روسیه وارد کند. این تحول نه تنها بر تولید نفت روسیه تأثیر گذاشته، بلکه پیامدهای گستردهتری برای اقتصاد جهانی دارد. کاهش ظرفیت پالایش نفت روسیه میتواند به افزایش قیمتهای جهانی نفت منجر شود و بر بازارهای انرژی تأثیرگذار باشد. این وضعیت نشاندهنده تغییر در نوع جنگهای مدرن است که دیگر به سنگرها محدود نمیشوند، بلکه به حوزههای اقتصادی و انرژی کشیده شدهاند.
در نهایت، این تحولات نشاندهنده پیچیدگی و چالشهای جدیدی است که در عرصه ژئوپلیتیک انرژی ایجاد شده است. با توجه به این تحولات، پیشبینی میشود که کشورهای وابسته به نفت روسیه به دنبال منابع جایگزین باشند و این میتواند به تغییرات عمدهای در نقشه انرژی جهانی منجر شود. در این میان، روسیه با چالشی دشوار در حفظ جایگاه خود در بازار جهانی انرژی مواجه است و باید استراتژیهای جدیدی برای مقابله با این تهدیدات اتخاذ کند.
