کارشناسان هشدار میدهند که منابع آبی ایران به مرحله بحرانی نزدیک شدهاند و مافیای آب با نفوذ در سیاستهای آبی، سدسازیهای بیرویه و کاهش منابع زیرزمینی را تشدید کرده است. نیاز به بازنگری اساسی در سیاستهای آبی و مدیریت علمی و شفاف منابع احساس میشود.
به نقل از خبرگزاری اقتصاد آنلاین، کارشناسان اقتصادی و محیطزیستی هشدار میدهند که منابع آبی ایران، به ویژه در برخی مناطق، به مرحله بحرانی نزدیک شدهاند. گزارشها حاکی از آن است که طی دو دهه آینده، تهران ممکن است با خطر تخلیه مواجه شود. این بحران نه تنها ناشی از کاهش بارشهاست، بلکه نتیجه نفوذ دستهای پنهانی است که بر سیاستهای آبی کشور سایه افکندهاند. این دستها، که از دل پروژههای میلیاردی سدسازی و انتقالهای پرهزینه سر برآوردهاند، به عنوان «مافیای آب» شناخته میشوند؛ شبکهای پیچیده از پیمانکاران، سیاستگذاران و ذینفعان اقتصادی که در لایههای مختلف تصمیمگیری حضور دارند.
این شبکه قدرتمند تعیین میکند که کدام سد ساخته شود، کدام دشت آب بگیرد و کدام روستا تشنه بماند. هر سد جدید به معنای قراردادهای کلان، افزایش قیمت زمینهای کشاورزی و تقویت قدرت سیاسی برای گروههایی است که از آب به عنوان ابزاری برای سلطه استفاده میکنند. در این میان، منطق علمی مدیریت آب جای خود را به منافع شخصی داده است. در دهههای گذشته، سدسازیهای بیرویه و بدون مطالعات زیستمحیطی کافی، کاهش شدید منابع زیرزمینی را به دنبال داشته است.
تحلیلگران اقتصادی بر این باورند که ادامه این روند میتواند پیامدهای جبرانناپذیری برای اقتصاد کشور به همراه داشته باشد. کاهش منابع آبی نه تنها به تولیدات کشاورزی آسیب میزند، بلکه امنیت غذایی و توسعه پایدار را نیز تهدید میکند. این در حالی است که سیاستهای ناکارآمد و فساد ساختاری، مدیریت صحیح منابع را دشوارتر کرده است. از این رو، نیاز به بازنگری اساسی در سیاستهای آبی کشور و اتخاذ رویکردهای علمی و پایدار بیش از پیش احساس میشود.
در نهایت، برای مقابله با این چالشها، لازم است که دولت و نهادهای مربوطه با شفافسازی و نظارت دقیق، از نفوذ مافیای آب جلوگیری کرده و مدیریت منابع آبی را بر پایه اصول علمی و منافع ملی بازسازی کنند. تنها از این طریق میتوان از بحرانهای آتی جلوگیری کرده و آیندهای پایدار برای کشور تضمین نمود.
