بازگشت قران: گامی به سوی ثبات اقتصادی یا چالشی جدید؟

کشورهایی با بحران تورمی اغلب با حذف صفر از واحد پولی به ثبات اقتصادی میرسند، اما بدون اصلاحات بنیادین، اثرات پایدار نیست. ایران نیز با مصوبه مجلس در مهر ۱۴۰۴ به دنبال حذف صفرهاست تا تورم را مهار کند، اما موفقیت آن به سیاستهای مکمل بستگی دارد.
به نقل از خبرگزاری عصر اقتصاد، در تاریخ اقتصادی جهان، کشورهایی که با بحرانهای شدید تورمی مواجه شدهاند، اغلب به اصلاحات پولی به عنوان راهکاری برای بازگرداندن ثبات اقتصادی روی آوردهاند. در دهه ۱۹۲۰، آلمان با کنار گذاشتن مارکهای بیارزش و معرفی واحد پولی جدید، توانست از بحران ابرتورم عبور کند. ترکیه نیز در سال ۲۰۰۵ با حذف شش صفر از لیر، ارزش اسمی پول خود را سادهتر کرد. تجربههای مشابهی در برزیل، آرژانتین و زیمبابوه مشاهده شده است، جایی که حذف صفرها به عنوان بخشی از اصلاحات پولی و اقتصادی بهکار گرفته شد. این اقدامات، هرچند در کوتاهمدت میتواند به بهبود شرایط کمک کند، اما بدون اصلاحات بنیادین اقتصادی، اثرات پایداری نخواهد داشت.
در ایران، ایده حذف صفرها از واحد پولی سالهاست که مطرح است. اولین بحثهای جدی در این زمینه به اوایل دهه ۱۳۹۰ بازمیگردد؛ زمانی که نرخ تورم بالا، ارزش ریال را به شدت کاهش داده بود. بانک مرکزی در دولتهای یازدهم و دوازدهم این طرح را مورد بررسی قرار داد، اما به دلیل اولویتهای دیگر اقتصادی و تحریمها، اجرای آن به تعویق افتاد. نهایتاً در سال ۱۳۹۸، لایحه اصلاح واحد پول ملی به تصویب اولیه رسید، اما فرایند قانونی آن تا امروز ادامه داشته است.
با مصوبه اخیر مجلس در مهر ۱۴۰۴، دولت و بانک مرکزی دو سال فرصت دارند تا این تغییر اسمی را عملی کنند. این اقدام با هدف مهار تورم و تسهیل مبادلات اقتصادی صورت میگیرد. اما سوال اساسی این است که آیا این تغییر میتواند به بهبود وضعیت اقتصادی کشور کمک کند یا چالشهای جدیدی را به همراه خواهد داشت؟ تجربههای بینالمللی نشان میدهد که حذف صفرها میتواند در کوتاهمدت به کاهش پیچیدگیهای مالی کمک کند، اما برای دستیابی به نتایج پایدار، اصلاحات ساختاری و کنترل تورم ضروری است.
در نهایت، موفقیت این طرح به توانایی دولت در اجرای سیاستهای مکمل اقتصادی و ایجاد ثبات در بازار بستگی دارد. با توجه به شرایط اقتصادی کنونی و پیشبینیهای تورمی، لازم است که تصمیمگیران اقتصادی با دقت و برنامهریزی جامع به این مسئله بپردازند تا بتوانند از این فرصت برای بهبود وضعیت اقتصادی کشور بهرهبرداری کنند.




