مصرف انرژی هوش مصنوعی به سرعت در حال افزایش است و نگرانیهای زیستمحیطی را تشدید میکند. مراکز داده به اندازه شهرهای متوسط برق مصرف میکنند و پیشبینی میشود تا سال ۱۴۰۹ مصرف برق آنها دو برابر شود. سیاستگذاران باید راهحلهای پایدار برای کاهش این بحران بیابند.
به نقل از خبرگزاری عصر اقتصاد، در حالی که جهان به سوی پیشرفتهای فناورانه در حوزه هوش مصنوعی حرکت میکند، مصرف انرژی این فناوریها به سرعت در حال افزایش است و به نگرانیهای زیستمحیطی دامن میزند. مراکز دادهای که مدلهای پیشرفتهای همچون Gemini و Grok را آموزش و اجرا میکنند، اکنون به اندازه مصرف برق شهرهای متوسط انرژی مصرف میکنند و این تنها آغاز راه است. بر اساس گزارش آژانس بینالمللی انرژی، مصرف برق مراکز داده جهانی در سال ۱۴۰۳ به حدود ۴۱۵ تراواتساعت رسیده است و پیشبینی میشود تا سال ۱۴۰۹ به بیش از دو برابر افزایش یابد و به حدود ۹۴۵ تراواتساعت برسد؛ رقمی که معادل مصرف برق کل کشور ژاپن در حال حاضر است.
هوش مصنوعی به عنوان اصلیترین عامل این افزایش مصرف شناخته میشود. سرورهای شتابدهنده که برای پردازش این فناوریها به کار میروند، هر ساله با افزایش ۳۰ درصدی در مصرف انرژی مواجه هستند. در ایالات متحده، مراکز داده بیش از ۴ درصد از کل برق کشور را مصرف میکنند و پیشبینی میشود این رقم تا سال ۱۴۰۹ به ۸ تا ۱۲ درصد برسد. این اعداد تنها آمار خشک نیستند؛ بلکه نشاندهنده بحرانی واقعیاند که نیازمند توجه جدی است. به عنوان مثال، یک جستجوی ساده با مدلهای مولد میتواند دهها برابر بیشتر از یک جستجوی گوگل انرژی مصرف کند. آموزش یک مدل بزرگ میتواند صدها مگاوات برق مصرف کند که معادل مصرف هزاران خانه است.
علاوه بر مصرف برق، ردپای کربنی هوش مصنوعی نیز به یک چالش جدی تبدیل شده است. تخمینها نشان میدهد که در سال ۱۴۰۴، انتشار دیاکسید کربن ناشی از این فناوریها بین ۳۲.۶ تا ۷۹.۷ میلیون تن خواهد بود؛ رقمی که معادل انتشار سالانه کل شهر نیویورک یا یک کشور کوچک اروپایی مانند نروژ است. مصرف آب نیز به طور نگرانکنندهای افزایش یافته است و نیازمند توجه فوری است.
در مواجهه با این چالشها، ضروری است که سیاستگذاران و صنعتگران به دنبال راهحلهای پایدار و کارآمد برای کاهش مصرف انرژی و اثرات زیستمحیطی هوش مصنوعی باشند. بهرهگیری از فناوریهای نوین در مدیریت انرژی و توسعه زیرساختهای سبز میتواند به کاهش این بحران کمک کند. در نهایت، با توجه به پیشبینیهای موجود و روندهای کنونی، اتخاذ رویکردهای هوشمندانه و پایدار برای مدیریت مصرف انرژی در حوزه هوش مصنوعی، امری ضروری و اجتنابناپذیر است.
