اروپا با کاهش وابستگی به روسیه و افزایش بهرهوری انرژی، به امنیت انرژی جدیدی دست یافته است. کاهش تقاضای گاز و تولید داخلی، وابستگی وارداتی را افزایش داده، اما این تغییرات به پایداری انرژی و تقویت نقش اروپا در بازار جهانی کمک میکند.
به نقل از خبرگزاری اقتصاد آنلاین، اروپا با ورود به سال ۲۰۲۵، به سطحی از امنیت انرژی دست یافته که تا چندی پیش، تنها در حد یک آرزو به نظر میرسید. میزان ذخایر گاز در ژانویه از ۷۰ درصد فراتر رفته است؛ رقمی که برای این زمان از سال بهطور استثنایی بالا محسوب میشود. در عین حال، تقاضای کلی گاز حدود ۱۵ درصد کمتر از سالهای گذشته باقی مانده است. این کاهش تقاضا، نه موقتی بلکه نتیجه مجموعهای از عوامل پایدار است که چشمانداز انرژی این قاره را بهطور بنیادین تغییر دادهاند.
زمستانهای ملایمتر، نیاز به گرمایش را کاهش داده و سیاستهای صرفهجویی انرژی که پس از سال ۲۰۲۲ اتخاذ شدند، در رفتار صنایع و خانوارها نهادینه شدهاند. علاوه بر این، روند تدریجی صنعتیزدایی در برخی بخشها، بهویژه در آلمان، تقاضا را به شکلی کاهش داده که بازگشت کامل آن دشوار به نظر میرسد. این تغییرات نشان میدهد که اروپا در حال تجربه یک تحول ساختاری در مصرف انرژی است که میتواند به کاهش وابستگی به منابع خارجی کمک کند.
در همین حال، تولید داخلی گاز در اتحادیه اروپا همچنان رو به کاهش است. تولید گاز در سال ۲۰۲۴ به حدود ۴۰ میلیارد مترمکعب رسید که نسبت به سال قبل ۱۲.۴ درصد افت داشت. این کاهش تولید تأیید میکند که اروپا وارد مرحلهای دائمی از وابستگی وارداتی بیش از ۸۵ درصد شده است. با تثبیت مصرف سالانه در حدود ۳۶۰ تا ۳۷۰ میلیارد مترمکعب، این وابستگی به واردات چالشی بزرگ برای سیاستگذاران اروپایی به شمار میرود.
در مجموع، این تغییرات نشاندهنده معماری جدیدی در امنیت انرژی اروپا است که با کاهش وابستگی به روسیه و افزایش بهرهوری انرژی همراه است. این تحولات نه تنها به پایداری انرژی در اروپا کمک میکند، بلکه میتواند به عنوان الگویی برای سایر مناطق جهان در جهت دستیابی به امنیت انرژی پایدار عمل کند. با توجه به این روندها، انتظار میرود که اروپا بتواند در آیندهای نزدیک، نقش خود را به عنوان یک بازیگر کلیدی در بازار جهانی انرژی تقویت کند.
