توسعه سریع و بیملاحظه در شمال ایران، جنگلها و سواحل را به کالاهای مصرفی تبدیل کرده و تهدیدی برای محیطزیست و نسلهای آینده است. نیاز به سیاستهای پایدار و مسئولانه برای حفظ منابع طبیعی و فرهنگی بهعنوان سرمایهای ارزشمند برای آینده احساس میشود.
به نقل از خبرگزاری دنیای اقتصاد، در دهههای اخیر، جنگلها، کوهها و سواحل شمال کشور نهتنها بهعنوان ذخایر طبیعی، بلکه بهعنوان بخشی از حافظه فرهنگی و زیستی ایران شناخته میشدند. این مناطق اکنون تحت فشار توسعهای سریع و فاقد ملاحظات اخلاقی و محیطزیستی قرار گرفتهاند، بهگونهای که این سرمایههای بیننسلی به کالاهایی مصرفی برای لذتهای کوتاهمدت بدل شدهاند. این روند نهتنها تهدیدی برای محیطزیست است، بلکه آینده نسلهای بعدی را نیز به خطر میاندازد.
به تعبیر ویلیام گلاسر، روانشناس و نظریهپرداز آمریکایی، هوای پاک یکی از نیازهای بنیادی انسان است؛ نیازی که بدون آن، امنیت روانی، سلامت جسم و حتی احساس تعلق اجتماعی دچار فروپاشی میشود. اما در تصمیمگیریهای کلان و خرد، این حق بدیهی بارها نادیده گرفته شده است. تغییر کاربری بیرویه اراضی طبیعی و ساختوسازهای غیرضروری که تنها در بخش کوچکی از سال مورد استفاده قرار میگیرند، نمونههایی از این بیتوجهیها هستند.
مارگارت مید، مردمشناس برجسته آمریکایی، نشانه آغاز تمدن را در لحظهای میدانست که انسان مسئولیت رنج دیگری را میپذیرد. اگر این تعریف را بپذیریم، پرسشی تلخ پیش روی ماست: آیا در برابر رنج طبیعت و نسلهای آینده، هنوز متمدنانه رفتار میکنیم؟ این پرسش ما را به تأمل در مورد مسئولیتهای اخلاقی و اجتماعیمان در قبال محیطزیست و نسلهای آینده فرا میخواند.
با توجه به روند کنونی، پیشبینی میشود که اگر سیاستهای توسعهای با ملاحظات محیطزیستی و اجتماعی هماهنگ نشوند، نهتنها کیفیت زندگی کنونی، بلکه پایداری اقتصادی و اجتماعی در آینده نیز به خطر خواهد افتاد. این وضعیت نیازمند بازنگری جدی در سیاستگذاریها و اتخاذ رویکردی پایدارتر و مسئولانهتر است تا بتوانیم از میراث طبیعی و فرهنگی خود بهعنوان سرمایهای ارزشمند برای آینده حفاظت کنیم.
در نهایت، لازم است تا با بهرهگیری از دانش و تجربه کارشناسان و تدوین سیاستهایی جامع و پایدار، به حفظ و بهبود وضعیت محیطزیست و منابع طبیعی کشور بپردازیم. این امر نهتنها به نفع نسلهای کنونی است، بلکه تضمینی برای آیندهای پایدار و مرفهتر خواهد بود.
