ایران؛ گذرگاه اصلی تجارت افغانستان در سایه تنشهای منطقهای

حجم مبادلات تجاری افغانستان با ایران به ۱.۶ میلیارد دلار رسیده و نشاندهنده تغییرات استراتژیک در سیاستهای تجاری افغانستان برای کاهش وابستگی به پاکستان است. استفاده از بندر چابهار و تقویت روابط با ایران به کاهش اختلالات مرزی و هزینههای حملونقل کمک کرده است.
به نقل از خبرگزاری تحلیل بازار، در نیمسال گذشته، حجم مبادلات تجاری افغانستان با ایران به ۱.۶ میلیارد دلار رسیده است. این رقم چشمگیر نشاندهنده تغییرات استراتژیک در سیاستهای تجاری افغانستان است که به منظور کاهش وابستگی به پاکستان و بهرهگیری از مسیرهای جایگزین، به ویژه از طریق ایران و آسیای مرکزی، اتخاذ شده است. این تغییرات در پی افزایش تنشها میان افغانستان و پاکستان و بسته بودن مرزها در هفتههای اخیر، اهمیت دوچندانی یافته است.
افغانستان که به دلیل موقعیت جغرافیاییاش به دریا دسترسی مستقیم ندارد، همواره به بنادر پاکستان وابسته بوده است. این وابستگی به اسلامآباد قدرتی داده بود تا بر کابل فشار وارد کند. اما اکنون، با استفاده از فرصتهای ارائه شده توسط ایران، افغانستان توانسته است مسیرهای تجاری خود را به بندر چابهار، که از حمایت هند برخوردار است، منتقل کند. این اقدام نه تنها به کاهش وابستگی به پاکستان کمک کرده، بلکه از بروز اختلالهای مکرر مرزی و ترانزیتی نیز جلوگیری کرده است.
عبدالسلام جواد اخندزاده، سخنگوی وزارت بازرگانی افغانستان، اعلام کرد که تجارت با ایران در شش ماه گذشته به ۱.۶ میلیارد دلار رسیده است، در حالی که مبادلات با پاکستان تنها ۱.۱ میلیارد دلار بوده است. این تغییرات نشاندهنده تمایل افغانستان به تقویت روابط تجاری با ایران و بهرهگیری از زیرساختهای ترانزیتی این کشور است. بندر چابهار به عنوان یک نقطه کلیدی در این استراتژی، نقش مهمی در تسهیل تجارت و کاهش هزینههای حملونقل ایفا میکند.
با توجه به تحولات اخیر، پیشبینی میشود که نقش ایران به عنوان یک مسیر ترانزیتی اصلی برای افغانستان در آینده نزدیک تقویت شود. این روند میتواند به افزایش ثبات اقتصادی در منطقه کمک کند و فرصتهای جدیدی برای توسعه همکاریهای اقتصادی میان کشورهای منطقه فراهم آورد. در نهایت، این تغییرات میتواند به کاهش تنشهای سیاسی و اقتصادی در منطقه منجر شود و زمینهساز تعاملات سازندهتری میان همسایگان شود.




