بازار بینبانکی ایران با کمبود نقدینگی و ناترازی بانکی مواجه است و بانکها به شدت به دنبال منابع مالی هستند. بانک مرکزی هنوز واکنش موثری نشان نداده و نگرانیهایی درباره مدیریت بحرانهای آینده وجود دارد. اصلاحات ساختاری و همکاری نزدیکتر میتواند به بهبود وضعیت کمک کند.
به نقل از خبرگزاری تحلیل بازار، در هفتههای اخیر، بازار بینبانکی ایران با چالشهای بیسابقهای روبرو شده است که نشاندهنده کمبود منابع مالی در این بخش است. در حالی که نرخ بهره در بالاترین سطح تاریخی خود تثبیت شده، بانکها به شدت در جستجوی نقدینگی هستند و این موضوع به وضوح ناترازی عمیق در ترازنامههای بانکی را نشان میدهد. این وضعیت سوالات مهمی را مطرح میکند: آیا این نیاز گسترده به نقدینگی، تنها یک پدیده فصلی است یا نشانهای از بحران گستردهتر در ساختار تامین مالی بانکها؟ و مهمتر از همه، بانک مرکزی چه واکنشی به این شرایط نشان داده است؟
در تاریخ ۱۹ آبان، بانکها رکورد جدیدی در تقاضای منابع مالی به ثبت رساندند که به ۵۱۷ هزار و ۸۵۰ میلیارد تومان رسید؛ رقمی که بالاترین سطح از زمان آغاز بهکار رسمی این بازار در ساختار بانک مرکزی محسوب میشود. این جهش در تقاضا در شرایطی رخ داده که هفته پیش از آن، کاهش اندکی در ارزش سفارشها مشاهده شده بود. این امر نشاندهنده افزایش فشار بر بانکها برای تامین نقدینگی و مدیریت ترازنامههای خود است. تحلیلگران اقتصادی بر این باورند که این روند میتواند به نشانهای از ناترازی ساختاری در سیستم بانکی تعبیر شود.
با توجه به این شرایط، واکنش سیاستگذار پولی، یعنی بانک مرکزی، از اهمیت ویژهای برخوردار است. تا کنون، بانک مرکزی در برابر این تقاضای فزاینده برای نقدینگی، واکنش قابل توجهی نشان نداده است و این امر نگرانیهایی را در خصوص توانایی این نهاد در مدیریت بحرانهای احتمالی آینده ایجاد کرده است. برخی کارشناسان بر این باورند که بانک مرکزی باید با اتخاذ سیاستهای پولی مناسب و ارائه تسهیلات مالی به بانکها، از تشدید بحران جلوگیری کند.
در نهایت، چشمانداز آینده بازار بینبانکی و وضعیت بانکهای ناتراز به واکنشهای بانک مرکزی و توانایی آن در مدیریت این چالشها بستگی دارد. اگرچه شرایط کنونی نگرانکننده به نظر میرسد، اما با اتخاذ سیاستهای مناسب و همکاری نزدیکتر بین بانکها و بانک مرکزی، میتوان به بهبود وضعیت امیدوار بود. تحلیلگران اقتصادی پیشنهاد میکنند که اصلاحات ساختاری در سیستم بانکی و تقویت نظارت بر عملکرد بانکها میتواند به کاهش فشارهای موجود کمک کند و ثبات بیشتری را به بازار بینبانکی بازگرداند.
