بحران آب ایران؛ چالشهای پیشرو و راهکارهای پایدار

بحران آب در ایران به مرحلهای بحرانی رسیده و نیازمند مدیریت علمی و تخصصی است. استفاده از روشهای سنتی آبیاری و سدسازی بیرویه از عوامل هدررفت آب هستند. تمرکز بر اصلاح زیرساختها و فناوریهای نوین میتواند راهحلهای پایدارتری ارائه دهد.
به نقل از خبرگزاری دنیای اقتصاد، بحران آب در ایران به مرحلهای رسیده است که دیگر نمیتوان آن را با وعدههای کوتاهمدت و طرحهای موقتی مدیریت کرد. منابع آبی کشور بهسرعت رو به اتمام هستند، در حالی که بخش عمدهای از این منابع پیش از رسیدن به مصرفکننده به هدر میرود. آب در پشت سدها تبخیر میشود و در مسیر انتقال شهری از لولههای فرسوده نشت میکند. همچنین، در بخش کشاورزی به دلیل استفاده از روشهای سنتی آبیاری، مقدار قابلتوجهی از آب هدر میرود. این وضعیت نگرانکننده با وجود بیش از نیمی از چاههای غیرمجاز، که منابع زیرزمینی را تهی میکنند، تشدید میشود.
اسماعیل کهرم، کارشناس محیطزیست، با انتقاد از سیاستهای نادرست آبی، به نقش سدسازی بیرویه بهعنوان یکی از عوامل اصلی هدررفت آب اشاره میکند. او معتقد است که تبخیر آب پشت سدها بهطور چشمگیری افزایش یافته و در بسیاری از موارد مکانیابی سدها نیز اشتباه بوده است. کهرم همچنین بر اهمیت مدیریت علمی و تخصصی در این حوزه تأکید دارد و هشدار میدهد که در صورت ادامه وضعیت فعلی و سپردن امور به افراد غیرمتخصص، بحران آب روزبهروز شدیدتر خواهد شد.
در این میان، ایدههای مختلفی برای مدیریت بحران آب مطرح شده است، از جمله تخلیه تهران بهعنوان یک راهکار موقتی. اما با توجه به جمعیت سیزده تا چهارده میلیونی این شهر، اجرای چنین طرحی بهنظر غیرعملی میرسد. بهجای آن، تمرکز بر اصلاح زیرساختهای موجود و بهکارگیری فناوریهای نوین در مدیریت منابع آبی میتواند راهحلهای پایدارتری ارائه دهد. بهکارگیری سیستمهای آبیاری نوین و کاهش وابستگی به منابع آبی سطحی از جمله اقداماتی است که میتواند در این مسیر مؤثر باشد.
در نهایت، برای مقابله با بحران آب، نیازمند یک رویکرد جامع و پایدار هستیم که نهتنها به مدیریت منابع موجود بپردازد، بلکه به حفاظت از محیطزیست و تأمین نیازهای آینده نیز توجه کند. تنها از طریق برنامهریزی دقیق و اجرای سیاستهای مؤثر میتوان از تشدید این بحران جلوگیری کرد و به سوی آیندهای پایدارتر گام برداشت.




