گسترش نفوذ ایران در قفقاز جنوبی؛ آیا بریکس مسیر جدیدی میگشاید؟

ایران با پیوستن به بریکس پلاس در سال ۱۴۰۳ به دنبال تقویت جایگاه خود در نظم جهانی و کاهش وابستگی به دلار است. این عضویت میتواند نفوذ تهران در قفقاز جنوبی را افزایش داده و به عنوان ابزاری برای مقابله با فشارهای بینالمللی عمل کند.
به نقل از خبرگزاری تحلیل بازار، ایران با اعلام مرزهای خود با ارمنستان به عنوان «خط قرمز»، نگرانیهای ژئوپلیتیکی خود را در منطقه قفقاز جنوبی برجسته کرده است. این کشور معتقد است که پروژه «کریدور زنگزور» میتواند ارتباط استراتژیک ایران با ارمنستان را قطع کرده و به نفع ترکیه تمام شود. در این زمینه، جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از قدرتهای منطقهای غرب آسیا، با بهرهگیری از منابع غنی انرژی و موقعیت جغرافیایی ممتاز خود، در پی تقویت جایگاه خود در نظم نوین جهانی است.
با پیوستن به بریکس پلاس در سال ۱۴۰۳، تهران به دنبال بهرهبرداری از فرصتهای اقتصادی این بلوک است، به ویژه از طریق دور زدن تحریمها و کاهش وابستگی به دلار در معاملات بینالمللی. بریکس، با دربرگیری حدود ۴۰ درصد از جمعیت جهان و سهمی قابل توجه از تولید ناخالص داخلی جهانی، نقش مهمی در اقتصاد بینالمللی ایفا میکند. پیشبینیها حاکی از آن است که تا سال ۱۴۰۹، کشورهای عضو بریکس میتوانند نیمی از اقتصاد جهانی را به خود اختصاص دهند، هرچند این بلوک هنوز در مراحل اولیه توسعه خود قرار دارد.
تحلیلگران اقتصادی بر این باورند که عضویت ایران در بریکس میتواند به افزایش نفوذ تهران در قفقاز جنوبی کمک کند. این امر نه تنها به تقویت روابط اقتصادی با کشورهای عضو بریکس منجر میشود، بلکه میتواند به عنوان ابزاری برای مقابله با فشارهای اقتصادی و سیاسی بینالمللی عمل کند. با توجه به روند تدوین قوانین و دستور کار این انجمن، انتظار میرود که ایران بتواند از این فرصت برای تقویت جایگاه خود در منطقه استفاده کند.
در نهایت، عضویت ایران در بریکس میتواند به عنوان یک نقطه عطف در سیاست خارجی این کشور محسوب شود. با توجه به تحولات ژئوپلیتیکی و اقتصادی در منطقه، تهران میتواند از این بستر برای ایجاد روابط استراتژیک و افزایش نفوذ خود بهرهبرداری کند. این امر نیازمند برنامهریزی دقیق و هماهنگی با سایر اعضای بریکس است تا بتواند به اهداف بلندمدت خود دست یابد.




