درآمد شهرداری تهران عمدتاً از فروش داراییها تأمین میشود که به جای ایجاد ارزشافزوده پایدار، بر مصرف سرمایههای موجود تمرکز دارد. این وابستگی به منابع ناپایدار، تهدیدی برای پایداری اقتصادی شهر است و نیازمند حرکت به سمت منابع درآمدی پایدارتر است.
به نقل از خبرگزاری دنیای اقتصاد، درآمد شهرداری تهران به میزان قابل توجهی، یعنی ۹۰ درصد، از طریق فرآیندی تأمین میشود که میتوان آن را «اقتصاد فروش شهر» نامید. این رویکرد به جای ایجاد ارزشافزوده پایدار، بر فروش داراییها و تعهدات شهری تمرکز دارد. در نتیجه، سرمایههای فیزیکی و نهادی شهر برای تأمین نقدینگی مصرف میشود، که این امر به جای تقویت زیرساختها و خدمات شهری، بر مصرف سرمایههای موجود تأکید دارد. چنین ساختاری، وابستگی مالی مدیریت شهری به منابع ناپایدار را افزایش میدهد و تهدیدی برای پایداری اقتصادی شهر به شمار میرود.
این مدل اقتصادی به نوعی مالیات بر مصرف تبدیل شده است که تمامی شهروندان، فارغ از وضعیت اقتصادیشان، آن را میپردازند. با این حال، شهرداری در تعیین، وصول یا توزیع این منابع نقشی ندارد. این منابع از اقتصاد ملی و چرخه مصرف عمومی تغذیه میشوند و به همین دلیل، در کوتاهمدت از ثبات نسبی برخوردارند. اما از دیدگاه نهادی و حکمرانی، این درآمدها به عنوان منابع پایدار شهری محسوب نمیشوند و وابستگی آنها به دولت مرکزی، ضعف خودبسندگی مالی شهر را نشان میدهد.
ادامه این روند میتواند به کاهش توانایی شهرداری در ایجاد ارزشافزوده پایدار و توسعه زیرساختهای لازم برای آینده منجر شود. در بلندمدت، وابستگی به چنین منابعی میتواند توانایی شهر را در پاسخگویی به نیازهای جمعیتی و اقتصادی آینده محدود کند. برای دستیابی به پایداری مالی و اقتصادی، لازم است که مدیریت شهری به سمت منابع درآمدی پایدارتر و خلق ارزشافزوده واقعی حرکت کند.
در نهایت، توجه به این نکته ضروری است که برای افزایش خودکفایی مالی و کاهش وابستگی به منابع ناپایدار، شهرداری تهران باید با اتخاذ راهبردهای نوآورانه و پایدار، به سمت ایجاد زیرساختهای مالی جدید و متنوعسازی منابع درآمدی حرکت کند. این امر نه تنها به بهبود وضعیت مالی شهر کمک میکند، بلکه میتواند به تقویت اعتماد عمومی و ارتقاء کیفیت زندگی شهروندان نیز منجر شود.
