ایران با چالشهای جدی در صادرات گاز مواجه است، زیرا نیمی از قراردادها به دلیل ناترازی انرژی اجرا نمیشوند. مصرف غیر بهینه و قیمتگذاری نادرست، بحران کمبود گاز را تشدید کرده و به کاهش درآمدهای ارزی منجر میشود. بهینهسازی مصرف و اصلاح قیمتگذاری میتواند جایگاه ایران را در بازارهای جهانی تقویت کند.
به نقل از خبرگزاری تحلیل بازار، در حالی که ایران به عنوان سومین تولیدکننده بزرگ گاز جهان شناخته میشود، صادرات این منبع حیاتی با چالشهای جدی مواجه است. احسان حسینی، کارشناس انرژی، به کاهش صادرات گاز به عراق و ترکیه در فصول سرد اشاره میکند و میگوید که نیمی از قراردادهای صادراتی به دلیل ناترازی انرژی به اجرا نمیرسند. این مسئله نه تنها به کاهش درآمدهای ارزی کشور منجر میشود، بلکه اعتبار ایران را در بازارهای منطقهای و جهانی تحت تأثیر قرار میدهد.
حسینی با تأکید بر ناترازی انرژی در زمستان پیش رو، خاطرنشان میکند که ایران با وجود تولید سالانه حدود ۲۵۰ میلیارد متر مکعب گاز، روزانه با کمبود ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلیون متر مکعب مواجه است. پیشبینیها نشان میدهد که این کمبود تا سال ۱۴۰۶ میتواند به ۳۷۳ میلیون متر مکعب در روز برسد. ریشه اصلی این بحران را باید در مصرف غیر بهینه و قیمتگذاری نادرست جستجو کرد، نه در تولید. این عدمالنفع سالانه کشور را به میزان ۱۵ تا ۲۰ میلیارد دلار کاهش میدهد که معادل از دست دادن نیمی از درآمد نفتی کشور است.
با وجود تولید بالا، ایران هنوز جایگاه مشخصی در بازارهای جهانی و حتی منطقهای ندارد. این مسئله به دلیل عدم بهینهسازی مصرف و توزیع است که میتواند با تأسیس سازمانی برای بهینهسازی انرژی تا حدی حل شود. بهینهسازی مصرف و اصلاح قیمتگذاری میتواند نه تنها به افزایش صادرات و درآمدهای ارزی کمک کند، بلکه به تقویت جایگاه ایران در بازارهای بینالمللی نیز منجر شود.
در نهایت، برای بهرهبرداری بهینه از منابع گاز طبیعی و افزایش سهم ایران در بازارهای جهانی، نیاز به اصلاحات ساختاری و سیاستگذاریهای دقیق در زمینه مصرف و توزیع انرژی است. تنها از این طریق میتوان به کاهش ناترازی و افزایش درآمدهای ارزی دست یافت و جایگاه ایران را در بازارهای جهانی و منطقهای تقویت کرد.
