پاکستان که زمانی طالبان را به قدرت رساند، اکنون با بحران در روابط با آنان مواجه است و افغانستان به هند نزدیکتر میشود. این تغییرات در روابط منطقهای میتواند بر معادلات اقتصادی و سیاسی تأثیر بگذارد و فشار بیشتری بر پاکستان وارد کند.
به نقل از خبرگزاری دنیای اقتصاد، از زمان تقسیم هند در سال ۱۳۲۶ خورشیدی، شاهد دو الگوی پایدار در روابط منطقهای بودهایم: خصومت میان افغانستان و پاکستان و گرمی روابط میان افغانستان و هند. این الگو، فارغ از نوع حکومت در کابل، همواره تکرار شده است. پاکستان، با هدف پایان دادن به این چرخه تاریخی، نقشی کلیدی در ایجاد و تقویت طالبان ایفا کرد. اما امروز، طالبان به جای همپیمانی با اسلامآباد، درگیر تنش با آن شده و برای ایجاد توازن، به هند نزدیک میشود. درگیریهای مرزی اخیر میان پاکستان و افغانستان در مهر ماه نیز به خوبی این الگوی تاریخی را تأیید میکند.
طنز تلخ ماجرا اینجاست که پاکستان، که زمانی طالبان را به قدرت رساند، اکنون خود درگیر بحرانی با آنان است و تنها از طریق میانجیها با کابل ارتباط برقرار میکند. در همین حال، امیرخان متقی، وزیر امور خارجه افغانستان، در مهر ماه سفری یکهفتهای به هند داشت و بار دیگر بر تمایل کابل برای برقراری روابط مستحکم با دهلینو تأکید کرد. این تحولات نشاندهنده پیچیدگیهای جدید در روابط منطقهای است که میتواند بر معادلات اقتصادی و سیاسی منطقه تأثیرگذار باشد.
هند، که در گذشته موضعی محتاطانه نسبت به طالبان داشت، اکنون به دنبال بهرهبرداری از این فرصت برای تقویت روابط خود با افغانستان است. این تغییرات در سیاست خارجی هند میتواند به عنوان یک عامل تعیینکننده در تحولات اقتصادی و تجاری منطقه عمل کند. با توجه به موقعیت استراتژیک افغانستان و منابع طبیعی آن، همکاریهای جدید میان کابل و دهلینو میتواند به رشد اقتصادی هر دو کشور کمک کند و در عین حال، فشار بیشتری بر پاکستان وارد آورد.
در نهایت، این تحولات نشاندهنده تغییرات عمیق در دینامیکهای منطقهای است که میتواند بر ثبات و امنیت اقتصادی منطقه تأثیر بگذارد. با توجه به این که پاکستان با چالشهای اقتصادی و سیاسی داخلی نیز مواجه است، این وضعیت میتواند به عنوان یک عامل فشار اضافی عمل کند. پیشبینی میشود که در صورت ادامه این روند، شاهد تغییرات بیشتری در سیاستهای منطقهای و اقتصادی باشیم که نیازمند تحلیل دقیق و استراتژیک است.
