واقعیسازی قیمتها در ایران میتواند به کاهش مصرف، مهار قاچاق و تثبیت نرخ ارز کمک کند. این اقدام نیازمند اصلاحات ساختاری و تصمیمگیریهای قاطع است تا از بحرانهای اقتصادی جلوگیری و به رشد پایدار دست یابد.
به نقل از خبرگزاری ایران جیب، در شرایطی که اقتصاد ایران با چالشهای متعددی دستوپنجه نرم میکند، تحلیلگران بر این باورند که یکی از راهکارهای کلیدی برای بهبود وضعیت اقتصادی، واقعیسازی قیمتها است. اصغر سمیعی، کارشناس اقتصادی، با اشاره به افزایش نرخ دلار و تضعیف ریال، بر اهمیت اصلاح ساختارهای اقتصادی تأکید میکند. به گفته وی، کسری بودجه دولت، که منجر به استقراض از بانک مرکزی و خلق پول میشود، عامل اصلی تورم ۴۰ درصدی است. این در حالی است که تورم در کشورهای با ارز دلار کمتر از ۴ درصد است، که فشار زیادی بر نرخ ارز وارد میکند.
یارانههای غیرمنطقی، بهویژه در بخشهایی مانند بنزین که با قیمت ۳ هزار تومان عرضه میشود در حالی که قیمت واقعی آن بین ۵۰ تا ۶۰ هزار تومان است، نهتنها به کسری بودجه دامن میزند بلکه توزیع ناعادلانه منابع ملی را نیز به دنبال دارد. مصرف روزانه بنزین در کشور به ۱۳۰ میلیون لیتر میرسد و قیمتهای غیرواقعی، قاچاق سوخت را تشدید کرده است. سمیعی معتقد است که تزریق دلار به بازار تنها یک راهحل موقت است و برای مهار نقدینگی، استقلال بانک مرکزی امری ضروری است.
محدودیتهای وارداتی مانند خودرو و اعطای امتیازات به واردکنندگان، تعادل قیمتها را بر هم میزند. پیشبینیها نشان میدهد که در صورت عدم اجرای اصلاحات اساسی، نرخ دلار که در ابتدای سال ۱۰۰ هزار تومان بود، تا پاییز به ۱۲۰ هزار تومان، در زمستان به ۱۳۰ هزار تومان و تا ابتدای سال آینده به ۱۴۰ هزار تومان خواهد رسید. تحلیلها نشان میدهد که واقعیسازی قیمتها میتواند مصرف را بین ۳۰ تا ۵۰ درصد کاهش دهد و به مهار قاچاق کمک کند.
در نهایت، واقعیسازی قیمتها نهتنها به کنترل مصرف و کاهش قاچاق کمک میکند، بلکه میتواند به تثبیت نرخ ارز و کاهش فشار بر اقتصاد کشور منجر شود. این امر نیازمند اصلاحات ساختاری و تصمیمگیریهای قاطع در سیاستهای اقتصادی است تا بتوان از بحرانهای اقتصادی پیشرو جلوگیری کرد و به سمت رشد پایدار حرکت نمود.
