طرح "تولید بدون کارخانه" در ایران با هدف بهرهبرداری از ظرفیتهای خالی و افزایش کارآیی تولید اجرا شده است. این روش به شرکتهای کوچک اجازه میدهد با سرمایهگذاری کمتر تولید خود را به کارخانههای دیگر واگذار کنند و میتواند به رشد اقتصادی کمک کند.
به نقل از خبرگزاری دنیای اقتصاد، در ایران، پس از تشکیل دولت چهاردهم، رویکرد نوینی در عرصه تولید صنعتی به کار گرفته شد که به نام “تولید بدون کارخانه” شناخته میشود. این ایده که نخستین بار در اواخر دهه ۸۰ مطرح شد، توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت در شهرهای تهران و قم به صورت آزمایشی اجرا گردید و سپس به استانهای صنعتی نظیر البرز، اصفهان و آذربایجان شرقی گسترش یافت. هدف از این طرح، بهرهبرداری از ظرفیتهای خالی کارخانهها و افزایش کارآیی تولید است. بر اساس این طرح، شرکتهای کوچک میتوانند با اخذ یک مجوز، تولید محصولات خود را به کارخانههای دیگر واگذار کنند.
وزارت صمت ادعا میکند که صنایع آرایشی، بهداشتی و غذایی با بهرهگیری از این روش موفق به ایجاد برندهای معتبر شدهاند. این روش به کارآفرینان این امکان را میدهد که با سرمایهگذاری کمتر و سرعت بیشتر، ایدههای خود را به بازار عرضه کنند. کارشناسان اقتصادی بر این باورند که تولید بدون کارخانه میتواند به افزایش تولید صنعتی و بهرهوری اقتصادی کمک کند. با این حال، چالشهایی نیز در این مسیر وجود دارد؛ از جمله مشکلات ناشی از تحریمها که دسترسی به مواد اولیه را برای صنایع نوپا دشوار میسازد و همچنین تفاوت در کیفیت کارخانههای پیمانکار که میتواند به بروز مشکلات در قراردادهای برونسپاری منجر شود.
با وجود دستورالعملهای شفاف وزارت صمت، چالشهای موجود نشاندهنده نیاز به نظارت دقیقتر و بهبود فرآیندهای اجرایی است. این طرح، اگر به درستی اجرا شود، میتواند به عنوان یک محرک اقتصادی قوی عمل کرده و به رشد پایدار تولید صنعتی در کشور کمک کند. پیشبینی میشود که با رفع موانع موجود و بهبود زیرساختها، تولید بدون کارخانه بتواند سهم قابل توجهی در توسعه اقتصادی کشور ایفا کند. در نتیجه، این رویکرد میتواند به عنوان الگویی برای دیگر بخشهای اقتصادی نیز مورد توجه قرار گیرد.
