تحلیل راهبردی: ایران و ترکیه در آزمون FATF

ایران برای خروج از لیست سیاه FATF و کاهش انزوای اقتصادی نیازمند اصلاحات ساختاری و همکاری بینالمللی است. ترکیه با اجرای اصلاحات موفق به خروج از لیست خاکستری شد و اقتصاد خود را تقویت کرد. سیاستگذاران ایرانی باید از تجربیات ترکیه بهرهبرداری کنند.
به نقل از خبرگزاری دنیای اقتصاد، در عرصه اقتصادی جهانی، نقش ایران و ترکیه در مواجهه با معیارهای گروه ویژه اقدام مالی (FATF) بهعنوان یک آزمون تعیینکننده مطرح میشود. ترکیه با موفقیت توانسته است از لیست خاکستری خارج شود و به تقویت اقتصاد خود بپردازد، در حالی که ایران همچنان در لیست سیاه باقی مانده و هزینههای سنگینی را متحمل میشود. این مقاله با بررسی دقیق فرآیندهای طیشده در ایران و اقدامات موثر ترکیه، به ارائه دیدگاهی جامع برای سیاستگذاران ایرانی میپردازد تا شاید راهی برای خروج از این انزوا هموار شود.
مسیر ایران برای عادیسازی شرایط خود با FATF از سال ۱۳۹۵ آغاز شد؛ زمانی که این سازمان یک برنامه اقدام ۴۱ موردی برای ایران تعیین کرد. این برنامه شامل اصلاحات در قوانین داخلی، شفافیت مالی، شناسایی مالکان واقعی شرکتها و همکاری بینالمللی بود. اما تا سال ۱۳۹۸، ایران تنها ۱۵ مورد از این برنامه را اجرا کرده بود که منجر به بازگشت اقدامات تقابلی شد. این وضعیت، بر اساس بیانیههای FATF، بهدلیل نقصهای جدی در نظامات مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم (AML/CFT) ایران بود.
ورود به لیست سیاه FATF، اقدامات متقابل را الزامی کرد؛ به این معنا که بانکهای بینالمللی باید نظارت شدیدتری اعمال کنند، روابط بانکی قطع شوند و تراکنشها با ریسک بالا ارزیابی گردند. این شرایط، فشار مضاعفی بر اقتصاد ایران وارد کرده و منجر به انزوای بیشتر در نظام مالی جهانی شده است. در مقابل، ترکیه با اجرای اصلاحات کلیدی و همکاریهای بینالمللی توانسته است به خروج از لیست خاکستری نائل آید و اقتصاد خود را تقویت کند.
در نتیجه، ایران برای خروج از این وضعیت نیازمند بازنگری در سیاستهای خود و اجرای اصلاحات ساختاری است. با توجه به تجربیات ترکیه، اتخاذ رویکردی جامع و همکاری مؤثر با نهادهای بینالمللی میتواند به بهبود شرایط اقتصادی ایران کمک کند. سیاستگذاران ایرانی باید با درک عمیق از این مسئله و بهرهگیری از تجربیات موفق دیگر کشورها، راهی برای تعامل سازنده با FATF بیابند تا بتوانند از انزوای اقتصادی خارج شوند و به رشد و توسعه پایدار دست یابند.



