عدالت شهری در تهران؛ رویایی دور از دسترس

به نقل از خبرگزاری دنیای اقتصاد، در بررسی مفهوم عدالت شهری، هدف اصلی آن است که تمامی شهروندان، بدون توجه به سن، جنسیت، قومیت، جایگاه اقتصادی و اجتماعی، زبان، مذهب و وضعیت سلامت، به صورت برابر از خدمات شهری بهره‌مند شوند. اما در واقعیت امروز تهران، فاصله زیادی با این آرمان وجود دارد و تحقق عدالت شهری به رویایی دور از دسترس می‌ماند. در این کلان‌شهر، سیاست‌گذاری‌ها به گونه‌ای است که حقوق گروه‌های فرودست و حاشیه‌نشین نادیده گرفته می‌شود. این گروه‌ها شامل فقرا، سالمندان، کودکان کار، افراد دارای معلولیت، جوانان عاصی، معتادان متجاهر، زنان سرپرست خانوار و مهاجران هستند که در کنار هم، شهروندان واقعی تهران را تشکیل می‌دهند.

تهران برای بسیاری از این گروه‌ها نه به عنوان شهری برای زیستن، بلکه به عنوان مکانی برای ادامه بقا تلقی می‌شود. در حالی که طبقه متوسط شهری و ساکنان محلات مرفه از امکانات بیشتری برخوردارند، گروه‌های حاشیه‌ای اغلب از خدمات اولیه محروم هستند. این نابرابری‌ها نه تنها به تضعیف حس تعلق اجتماعی منجر می‌شود، بلکه به شکل‌گیری شکاف‌های عمیق اجتماعی نیز دامن می‌زند. در چنین شرایطی، ضروری است که سیاست‌گذاران شهری با اتخاذ رویکردهای جامع و عدالت‌محور، به بهبود شرایط زندگی این گروه‌ها بپردازند.

با توجه به روندهای اقتصادی و اجتماعی موجود، پیش‌بینی می‌شود که اگر اقدامات فوری و مؤثری در راستای کاهش نابرابری‌ها انجام نشود، این شکاف‌ها در آینده نزدیک عمیق‌تر خواهند شد. به منظور دستیابی به عدالت شهری واقعی، لازم است که برنامه‌ریزی‌های شهری با محوریت نیازهای گروه‌های حاشیه‌ای و آسیب‌پذیر انجام شود. این امر نه تنها به بهبود کیفیت زندگی این گروه‌ها کمک می‌کند، بلکه به تقویت همبستگی اجتماعی و پایداری شهری نیز منجر خواهد شد.

در نهایت، برای تحقق عدالت شهری در تهران و تبدیل این شهر به مکانی برای زندگی همه شهروندان، لازم است که مسئولان با درک عمیق‌تری از نیازهای متنوع جمعیت شهری، به تدوین و اجرای سیاست‌هایی بپردازند که به بهبود وضعیت زندگی تمامی شهروندان، به ویژه گروه‌های حاشیه‌نشین، کمک کند. تنها با چنین رویکردی می‌توان به آرمان شهری برابر و عدالت‌محور نزدیک شد و آینده‌ای روشن‌تر برای تهران و ساکنان آن رقم زد.