گزارش مرکز آمار ایران از سرشماری کشاورزی ۱۴۰۳ نشان میدهد که کشاورزی ایران به ساختارهای سنتی و روستایی وابسته است. با افزایش سواد و پذیرش فناوریهای نوین، بهرهوری و توسعه پایدار میتواند بهبود یابد و سیاستگذاران باید برنامههای حمایتی مؤثری تدوین کنند.
به نقل از خبرگزاری اقتصاد آنلاین، گزارش اخیر مرکز آمار ایران از سرشماری عمومی کشاورزی سال ۱۴۰۳، تصویری جامع و دقیق از وضعیت کنونی بخش کشاورزی کشور ارائه میدهد. بر اساس این گزارش، بیش از ۴ میلیون و ۲۹۲ هزار خانوار بهرهبردار کشاورزی در ایران وجود دارد که حدود ۸۷ درصد از آنها در مناطق روستایی مستقر هستند. این آمار نشاندهنده تداوم وابستگی کشاورزی ایران به ساختارهای سنتی و سکونت روستایی است. در حالی که ۷۰ درصد از بهرهبرداران، خانوارهای معمولی ساکن روستا هستند، تنها ۲۹ درصد بهرهبرداران غیرساکن و ۱ درصد شرکتها و نهادهای عمومیاند. این ترکیب ساختاری، بر غلبه الگوی خانوادگی در کشاورزی ایران و سهم محدود بخش سازمانیافته تأکید دارد.
در میان بهرهبرداران حقیقی ساکن در مناطق روستایی، ۷۷ درصد باسواد هستند. این نسبت در مقایسه با دادههای سرشماریهای پیشین، رشد قابل توجهی را نشان میدهد و بیانگر بهبود نسبی سطح تحصیلات در جوامع روستایی است. ارتقای سواد در میان کشاورزان، از منظر سیاستگذاری، میتواند زمینهساز افزایش بهرهوری، پذیرش فناوریهای نوین و مشارکت مؤثر در برنامههای توسعه روستایی باشد. این تغییرات میتواند بهطور مستقیم بر افزایش تولید و بهبود کیفیت زندگی در مناطق روستایی تأثیر بگذارد.
در بخش دامداری نیز، ۳۴ درصد دامهای سبک در اختیار عشایر کوچنده قرار دارد. این امر نشاندهنده اهمیت و نقش حیاتی عشایر در تأمین محصولات دامی کشور است. با توجه به تغییرات اقلیمی و چالشهای پیشروی منابع طبیعی، نیاز به برنامهریزی دقیق و سیاستگذاریهای هدفمند برای حمایت از عشایر و توسعه پایدار این بخش احساس میشود. بهکارگیری فناوریهای نوین و ارتقای سطح دانش و مهارتهای بهرهبرداران میتواند به افزایش کارایی و پایداری در این حوزه کمک کند.
در مجموع، گزارش مرکز آمار ایران نشان میدهد که کشاورزی ایران همچنان به ساختارهای سنتی و روستایی وابسته است. با این حال، افزایش سطح سواد و پذیرش فناوریهای نوین میتواند بهعنوان راهکاری مؤثر برای بهبود بهرهوری و توسعه پایدار در این بخش مطرح شود. سیاستگذاران باید با توجه به این دادهها، برنامههای جامع و کارآمدی برای حمایت از کشاورزان و عشایر تدوین کنند تا بتوانند چالشهای پیشرو را به فرصتهای توسعهای تبدیل کنند.
